Afzet digestaat verdubbelt op periode van 10 jaar

Afzet digestaat

De afzetenquête die jaarlijks naar alle Vlaamse vergisters wordt uitgestuurd, biedt heel wat nuttige informatie over de markt, over de behoeftes van de afnemers en de trends in de sector. Wat kunnen we destilleren op basis van de afzetcijfers van digestaat in 2019?

Trend 1:  Een verdubbeling van de afzet van digestaat tegenover 10 jaar geleden 

Ten opzichte van 10 jaar terug, zien we voor 2019 ruim een verdubbeling van de afzet van digestaat. Na een aantal jaar stabilisering, is er opnieuw een stijging van de afzet van digestaat te zien. Dit stemt overeen met de verwerkte hoeveelheden in de vergistingssector.

Afzet digestaat
Figuur 1. Evolutie afzet digestaatproducten (periode 2010-2019)

 

Trend 2: De nabehandeling van het digestaat wordt steeds belangrijker 

Er zijn heel wat verschillende digestaatproducten beschikbaar in Vlaanderen. Voor een duurzame toepassing is het belangrijk dat de gebruikers de correcte info over samenstelling en soort product ontvangen. 

Onze afzetcijfers geven ook duidelijk weer dat een heel gamma digestaatproducten op de markt komt. Iets meer dan een derde van het digestaat wordt als ruw digestaat afgezet. Dit percentage is al vele jaren vrij stabiel. Dit betekent dat vergisters ongeveer 2/3 van het ruw digestaat verder nabehandelen vooraleer het digestaat af te zetten. Voor de toekomst zien we die nabehandeling steeds belangrijker worden. 
 

Afzetmarkten per digestaattype
Figuur 2: Afzetmarkten per digestaattype in 2019

 

Trend 3: Gedroogd digestaat heeft veelbelovend potentieel als duurzame vervanger van kunstmest

De totale afzet van digestaat verdelen over de verschillende afzetmarkten is niet evident. Door de grote verschillen o.a. in droge stofgehalte tussen de digestaatproducten kan je de verschillende eindproducten niet zomaar vergelijken. 

Gedroogd digestaat met een droge stofgehalte van 80 % optellen bij ruw digestaat met een droge stofgehalte van 8 % of dunne fractie met een droge stofgehalte van maar enkele procenten, houdt geen steek. Daarom hebben we dit jaar bij de enquête een opsplitsing volgens afzetmarkt van de verschillende eindproducten gevraagd. 

Deze cijfers bevestigen de logische veronderstelling dat vooral de natte stromen in Vlaanderen blijven. Op Vlaamse landbouwgrond wordt vooral ruw digestaat, (ingedikte) dunne fractie, concentraat en effluent afgezet. Dikke fractie digestaat en gedroogd digestaat gaan vooral op export, al dan niet na een bijkomende biothermische behandeling. 

Wat betreft de afzet van digestaat naar tuinen, parken en plantsoenen, zitten we momenteel nog in een beginfase. Maar via verder onderzoek hopen we ook digestaat daar te kunnen afzetten als duurzame vervanger van kunstmest.
 

Afzet per digestaattype in 2019
Figuur 3. Afzet per digestaattype in 2019

 

Trend 4: Vergistingssector zet volop in op innovatie

Onder andere via de Vlaanderen Circulair projecten UNIR (ammoniumsulfaat-houdend spuiwater afkomstig van de chemische luchtwasser als alternatief voor kunstmest) en NpirriK (optimalisatie van de digestaat-nabehandeling zodat minder stikstof verloren gaat en de eindproducten nog beter gevaloriseerd worden) gaan Vlaamse vergisters innovatief aan de slag met digestaat en de verdere nabehandeling ervan. 


Sowieso zal er onder invloed van de hoge nutriëntendruk in Vlaanderen door de vergistingssector steeds meer innovatie doorgevoerd worden. Een piste die we vanuit Vlaco veelbelovend vinden, is om doorgedreven nabehandelde digestaatproducten met mest als kunstmest te laten erkennen. Dit kan vooral nuttig zijn voor producten met een hoge N/P verhouding zoals dunne fractie van doorgedreven scheiding of concentraten. Deze producten vormen een duurzaam alternatief voor kunstmest, waardoor ze makkelijker afgezet kunnen worden op Vlaamse landbouwgrond. 
Net zoals we compost op maat promoten, ondersteunen we ook tal van initiatieven om digestaat op maat van de afnemer te produceren. Zo lopen er los van de genoemde projecten nog tal van initiatieven. 
Een voorbeeld is het pelletiseren of granuleren van gedroogd digestaat. Deze extra stap in de nabehandeling heeft verschillende voordelen. De pellets zijn makkelijker te strooien en de dichtheid van het gedroogd digestaat is hoger, waardoor ze verder getransporteerd kunnen worden. 
Bij het pelletiseren kunnen ook andere meststoffen / producten toegediend worden die een positief effect op het eindproduct hebben. Zo hebben we gezien dat het toedienen van 2 % vinasse tijdens het pelletiseren een positief effect op de geur van de digestaatpellet heeft. Voor gebruik in de groenvoorziening is dit een belangrijke troef. Dat leren onder andere de demoproeven met Vlaco-fertil.

Belangrijk voor het afzetpotentieel van digestaatpoducten in Vlaanderen zijn de C/P- en N/P-verhouding. We willen deze verhouding zo hoog mogelijk houden, omwille van de fosforrijke bodems in Vlaanderen. Voor export naar bijvoorbeeld kalkgronden in Frankrijk is dit niet nodig. Deze van nature fosforarme bodems hebben ook nood aan veel fosfor. Maar de waardevolle koolstof moeten we in Vlaanderen houden. Daar ligt nog een grote uitdaging voor de toekomst.


> Ontdek hier alles over digestaat
 

>> Terug naar het jaarverslag 2019